Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve İş Geliştirme
istihdamın desteklenmesi ve iş faaliyetlerinin geliştirilmesi yoluyla mevcut işlerin korunması, bu şekilde kırsal alanlarda ekonomik faaliyet düzeyinin yükseltilmesi ve kırsal nüfusun azalmasının tersine çevrilmesidir. Ekonomik faaliyetler ve çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi, kırsal alanlarda büyüme, istihdam ve sürdürülebilir kalkınma için gereklidir. Bu durum, kırsal alanlarda hanehalkı gelirlerini doğrudan artırarak, ekonomik ve sosyal bakımdan daha iyi bir bölgesel dengeye katkı sağlamaktadır.
Bu Tedbirin Spesifik Amaçları:
Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesinde yatırımların modernizasyonu, oluşturulması, genişletilmesi ve yeniden inşası aracılığıyla kırsal faaliyetlerin oluşturulmasını, çeşitlendirilmesini ve geliştirilmesini hedefleyecektir. Ayrıca aşağıda belirtilen konularda tarımsal ve tarım dışı faaliyetlerin geliştirilmesi amaçlanmaktadır:
• Bitkisel üretimin çeşitlendirilmesi ve bitkisel ürünlerin işlenmesi ve paketlenmesi: Süs bitkileri, yem bitkileri, tıbbi
ve aromatik bitkiler, mantar ve misel, solucan gübresi üretimi, fide ve fidan, çiçek soğanını içermektedir.
• Arıcılık ve arı ürünlerinin üretimi, işlenmesi ve paketlenmesini içermektedir.
• Zanaatkarlık ve katma değerli ürünler: Zanaatkarlık faaliyetleri ile gıda-gıda olmayan ürünlerin işlenmesi ve
paketlenmesini içermektedir.
Bu tedbir aşağıda belirtilen işletmelere açık olacaktır;
• Çiftlik içi veya dışı faaliyetlerini çeşitlendiren çiftçiler veya çiftlik hanehalkı üyeleri: Bunlar, tarımdan başka
ekonomik faaliyeti bulunmayan, 5488 no’lu Tarım Kanununun 3. maddesinde tanımlanan gerçek kişilerdir. Çiftçiler
ve/veya bunların hanehalkı üyeleri, kentsel veya kırsal alanlarda yerleşmiş olmalarına bakılmaksızın uygun
yararlanıcılardır.
• Yatırıma ilişkin mevzuata uygun olarak kurulan üretici örgütleri: Üretici örgütleri, kentsel veya kırsal alanlarda
bulunmalarına bakılmaksızın uygun yararlanıcılar olabilir.
• Gerçek kişiler: Tedbir kapsamında bir ekonomik faaliyet gerçekleştiren ve yararlanıcı olan gerçek kişilerin kırsal
bir alanda yaşıyor olmaları gerekmektedir ve bu durum kanıtlanabilmelidir.
• Tüzel kişiler: Kırsal alanlarda kurulmuş olan veya faaliyet gösteren özel tüzel kişilikleri, projeyi gerçekleştirecek
potansiyele sahip olan zanaatkarlık işletmeleri de dahil olmak üzere mikro veya küçük ölçekli işletmeleri içerir.
Kırsal alanlardaki kırsal nüfus tarafından kurulan herhangi bir türdeki tüzel kişilikler de buna dahildir. Kırsal
alanların dışında kurulmuş olan tüzel kişilikler, eğer desteklenen yatırımları/faaliyetleri kırsal alanda bulunuyor ise
uygun yararlanıcı olabilirler.
Kamu tüzel kişilikleri ve kamu hissesi %25’ten fazla olan tüzel kişilikler uygun değildir. (Ziraat Odaları Birliği veya İl/
İlçe Ziraat Odaları hariç)
Başvuru sahipleri vergi sistemine kayıtlı olmalıdır. Ayrıca başvuru sahiplerinin devlete ödenmemiş vergi ve sosyal
güvenlik borçlarının bulunmaması gerekmektedir.
• Başvuru sahipleri, TKDK tarafından son ödemenin yapılmasından sonra 5 yıl süre ile yatırımın çalışır vaziyette
muhafaza edilmesini ve önemli bir değişikliğe maruz kalmamasını temin etmek zorundadırlar.
• Başvuru sahipleri (gerçek kişi olması durumunda kendisi, tüzel kişiliklerde ise tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili
olan kişi) başvurunun sunulduğu tarihte 18 yaşını doldurmuş olmalı ve 65 yaşından büyük olmamalıdır.
• Kiralanmış bir mülk üzerinde yapılacak yatırımlar uygun yatırımlardır. Kiralama süresi yatırımın tamamlandığı (son
ödemenin yapıldığı) tarihten itibaren en az beş yılı kapsamalıdır.
• Başvuru aşamasında, yeni işletmeler istisna olmak üzere başvuru, yapılan sektörde belirlenmiş ilgili ulusal
standartlar ile uyumlu olmalıdır.
• Başvuru sahibi (gerçek kişi ise kendisi, tüzel kişi ise temsil ve ilzama yetkili kişisi), başvuru yaptığı ekonomik
faaliyet alanında mesleki yeterliliğe sahip olmalıdır. Mesleki yeterlilik;- 1 yıllık mesleki deneyim: Başvuru sahibinin ilgili uzmanlık alanında en az bir yıl çalıştığına dair hizmet dökümü
ve/veya belgeler üzerinden kontroller gerçekleşecektir. Kontrollerde, başvurunun teslim tarihinden itibaren
yatırımla ilgili sektörde, en az bir yıllık deneyimin olduğunun belgelendirilmesi gerekmektedir.
Tarım Bağ-Kuru, Tarım Sigortası ve Çiftçi Kayıt Sistemi Belgesi (ÇKS) sadece tarımsal faaliyetler söz konusu
olduğunda, Arıcılık Kayıt Sistemi Belgesi (AKS) ise sadece arıcılık ürünlerinin üretimi söz konusu olduğunda,
Su Ürünleri Yetiştiriciliği Belgesi ise sadece su ürünleri yetiştiriciliği söz konusu olduğunda kabul edilecektir.
AKS ve ÇKS Belgeleri için Çiftçi Kayıt Sistemine ve Arıcılık Kayıt Sistemine yıllık kayıt yapılmaktadır. Bu nedenle
başvuru tarihi esas alındığında 2024 yılına ait belgeler üretim yılı tamamlanmadığı için kabul edilmeyecektir.- İlgili alanda diploma: “302-Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve İş Geliştirme” tedbiri kapsamında
hazırlanan ve Kurumumuz web sitesinde (tkdk.gov.tr) yayımlanan “Meslek Grupları Listesi” dikkate alınarak
değerlendirme yapılacaktır.- Sertifika: MEB onaylı mesleki sertifikalar veya MYK Mesleki Yeterlilik Belgeleri kabul edilecektir. Başvuru
yapılan yatırımın konusu ile sunulan sertifikanın ilgili olması gerekir. Başvuru teslim tarihinden sonra alınmış
sertifikalar kabul edilmeyecektir.
MEB Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü bünyesindeki yaygın eğitim kurs programlarından alt sektörlere
göre mesleki sertifika alınabilecek uygun mesleki kurslar listesi Kurumumuz web sitesinde (tkdk.gov.tr)
yayımlanmıştır
Başvuru sahipleri, TKDK tarafından yayımlanan formata uygun olarak bir iş planı sunmalıdır. Küçük yatırımlar
için basitleştirilmiş bir iş planı sunulacaktır. İş planı, yatırımın gerçekleşmesinin sonucunda işletmenin ekonomik
sürdürülebilirliğini kanıtlamalıdır.
• Bu tedbirin faydalanıcısı tüzel kişiler 24/05/2023 ve 797 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yayımlanan Küçük ve
Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliği ve bu yönetmeliğin sonraki değişikliklerinde mikro veya küçük işletme
olarak tanımlanan işletmelerdir. İlgili yönetmelikte mikro ve küçük işletmeler aşağıdaki şekilde sınıflandırılmıştır:- Mikro işletme: 10 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan
herhangi biri 10 milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler.- Küçük işletme: 50 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan
herhangi biri 100 milyon Türk lirasını aşmayan işletmeler.
KOSGEB üyesi olmayan tüzel kişilik sahibi başvuru sahiplerinin bu tedbir için belirlenen mikro veya küçük ölçekli
işletme sınırları içerisinde olup olmadıkları Kurum tarafından kontrol edilecektir. Bu amaçla başvuru sahiplerinin yasal
mali verileri ile çalışan sayısını gösteren belgelerin yanı sıra diğer şirketlerle ortaklık durumları da incelenerek “Küçük
ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliği”nde belirlenmiş olan kriterlere göre değerlendirilecek ve başvuru
sahibinin mikro veya küçük ölçekli işletme olma kriterini karşılayıp karşılamadığına karar verilecektir. Kurum bu
kontrollerin gerçekleştirilmesi sırasında, ihtiyaç duyulması halinde, başvuru sahiplerinden kendilerine ve ortaklıkları
olan şirketlere ilişkin bilgi ve belge talep edebilecektir.- Çiftçiler veya çiftlik hanehalkının üyeleri, başvuru sırasında Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı olmalıdır.- Başvuru sahibi gerçek kişi ise “Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi”ne göre, yatırımın bulunduğu ildeki kırsal
alanda ikamet ediyor olmalıdır.
Yatırımların yeri aşağıda belirtilenler istisna olmak üzere kırsal alanda olmalıdır; –
Bitkisel üretimin çeşitlendirilmesi, bitkisel ürünlerin işlenmesi ve paketlenmesi konusunda yatırım yapan veya
arıcılık ve arı ürünlerinin üretilmesi, işlenmesi ve paketlenmesi konusunda çalışan, veya su ürünleri yetiştiriciliği
konularında faaliyet gösteren, tarımdan başka hiçbir ekonomik faaliyeti bulunmayan çiftçiler veya bunların
hanehalkı üyeleri. – Su ürünleri yetiştiriciliği konusundaki kırsaldaki yatırımlarının bir uzantısı olarak kırsal alan dışında restoran
açmak isteyenler ile zanaatkarlık ve katma değerli ürünler konusunda kırsaldaki yatırımlarının bir uzantısı
olarak kırsal alan dışında satış noktaları kurmak isteyen kırsal alanlarda yaşayan gerçek kişiler.- Bitkisel Üretimin Çeşitlendirilmesi ve Bitkisel Ürünlerin İşlenmesi ve Paketlenmesi, Zanaatkarlık ve Katma
Değerli Ürünler, Su Ürünleri Yetiştiriciliği, Arıcılık ve Arı Ürünlerinin İşlenmesi ve Paketlenmesi Sektörlerinde
yatırımının bir uzantısı olarak satış noktası kurmak isteyen çiftçiler ve/veya hanehalkı üyeleri veya üretici
örgütleri
Bitkisel Üretimin Çeşitlendirilmesi, Bitkisel Ürünlerin İşlenmesi ve Paketlenmesi
• Başvuru sahibi, tarımdan başka ekonomik faaliyeti bulunmayan gerçek kişi, bir çiftçi veya çiftlik hanehalkının bir
üyesi değilse, yatırım kırsal alanlarda olmalıdır.
• IPARD Programında bu tedbir kapsamında desteklenecek yatırım konuları tıbbi ve aromatik bitkiler, süs bitkileri,
yem bitkileri, mantar, solucan gübresi, fide ve fidanlar, çiçek soğanları ve miseldir.
ÖNEMLİ UYARI
Açık alanda bitkisel üretim faaliyetleri için makine ekipman desteğine bu çağrıda başvuru yapılamayacaktır.
• Sera büyüklüğü ve mantar/misel ve solucan gübresi üretim alanı maksimum 2 hektar olmalıdır. Mantar ve misel
üretiminde tek başına kompost üretim tesisi destek kapsamında değildir.
• Bitkilerin işlenmesi ve/veya paketlenmesi ve solucan gübresinin üretimi, işlenmesi ve/veya paketlenmesi
sektöründe, yararlanıcı, başvuru esnasında gerekli üretim ve kayıt belgelerine sahip olmalıdır. Yeni işletmeler için
bu prosedür nihai ödeme talebi sırasında tamamlanmalıdır.
Arıcılık ve Arı Ürünlerinin Üretilmesi, İşlenmesi ve Paketlenmesi
• Başvuru sahibi, tarımdan başka ekonomik faaliyeti bulunmayan gerçek kişi, bir çiftçi veya çiftlik hanehalkının bir
üyesi değilse, yatırım kırsal alanlarda olmalıdır.
• Arıcılar, arıcılık kayıt sisteminde kayıtlı olmalıdır. (Mevcut işletmeler başvuru aşamasında, yeni işletmeler nihai
ödeme talebi sırasında)
• Bal ve arı ürünleri için, yatırım kapsamında ulaşılacak kovan sayısı, nihai ödeme talebi sırasında gerçekleştirilmek
üzere, yararlanıcı başına minimum 30 ve maksimum 500 kovan ile sınırlıdır.
• Bal ve arı ürünlerinin işlenmesi ve paketlenmesi ve kovanların üretimi için kovan sayısındaki sınırlama dikkate
alınmayacaktır.
• Ana arı üretimi için yararlanıcının, nihai ödeme talebi esnasında, geçerli bir yetiştirme lisansına sahip olması
gerekmektedir.
• Bal ve arı ürünlerinin işlenmesi ve paketlenmesi için, yararlanıcı, başvuru sırasında 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri,
Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa uygun gerekli üretim ve kayıt sertifikalarına sahip olmalıdır. Yeni işletmeler
için bu prosedür nihai ödeme talebi sırasında tamamlanmalıdır
Zanaatkarlık ve Katma Değerli Ürünler
• Yatırım kırsal alanlarda olmalıdır. Bununla birlikte, tanıtım standları veya satış noktaları, yatırımın gerçekleştiği ilin
kırsal olmayan alanlarında olabilir.
• Zanaatkarlık ve katma değerli ürünler kapsamında başvuru yapacak tüzel kişiler mikro ölçekli işletme olmalıdır.
• Desteklenecek Zanaatkarlık faaliyetleri “Zanaatkarlık Listesi”nde yer almaktadır.
• Katma değerli ürün, bir ürünün fiziksel durumunda ya da görünümünde meydana gelen değişikliği ifade eder,
örneğin çilekten çilek reçeli yapmak gibi.
• Tarımsal ürünlerin birincil üretimi uygun olmayıp yalnızca aşağıdaki listede yer alanlar katma değerli ürünler
kapsamında desteklenecektir.
• Gıda Ürünleri;- Et işleme (en fazla 0,5 ton/gün işleme kapasitesi) ve süt işleme(en fazla 8 ton/gün işleme kapasitesi)- Meyve ve Sebze İşleme (Domates Salçası, Biber Salçası, Püre, Pekmez, Marmelat, Reçel, Pestil, Turşu, Meyve ve
Sebze Suları, Konserve, Sirke, Közleme, Salamura, Ekşiler, Ezme)- Sofralık Zeytin ve Zeytin Mamulleri- Kurutulmuş Meyve ve Sebzelerin İmalatı- Boza- Salep- Tahin- Pirinç (İşleme ve Paketleme)- Bakliyat (İşleme ve Paketleme)- Mısır (Kurutma), Çeltik (Kurutma)- Yerel Yiyecek (Yemek, Börek, Tatlılar, Şekerlemeler, Unlu Mamüller) – Baharatlar – Kaya Tuzu, Kaynak Tuzu, Deniz Tuzu, Göl Tuzu- Bitki Çayları ve Aromatik Kah
Pamuk Yağı, Defne Yağı, Susam Yağı- Soslar- Kemiksuyu
• Gıda Olmayan Ürünler;- Sabun- Gülsuyu- Biyo-yakıt (Pelet, Briket, Odun Kömürü)- Prina
• Süt işleme konusunda yapılan yatırımların nihai kapasitesi, yatırımın sonunda maksimum 8 ton/gün olacaktır.
• Et işleme konusunda yapılan yatırımların nihai kapasitesi, yatırımın sonunda maksimum 0,5 ton/gün olacaktır.
• Katma değerli ürünlerin işlenmesi ve paketlenmesi için yararlanıcı, başvuru sırasında 5996 sayılı Veteriner
Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa uygun gerekli üretim ve kayıt sertifikalarına sahip olmalıdır. Yeni
işletmeler için bu prosedür nihai ödeme talebi sırasında tamamlanmalıdır.
Kırsal Turizm ve Rekreasyonel Faaliyetler
• Bu faaliyet kapsamındaki yatırımlar, başvuru sahibinin statüsüne bakılmaksızın kırsal alanda olmalıdır.
• Mevcut konaklama tesisleri başvuru aşamasında “Basit Konaklama Turizm İşletme Belgesi”ni veya “Turizm
Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik” hükümlerine göre “Turizm İşletme Belgesi”ni
sunmalıdır. Yeni işletmeler ise “Turizm İşletme Belgesi”ni nihai ödeme talebi sırasında almış olmalıdır.
Başvuru aşamasında “Basit Konaklama Turizm İşletme Belgesi” sunan mevcut işletmeler nihai ödeme talebi
sırasında “Turizm İşletme Belgesi”ni almış olmalıdır.
• Mevcut işletmeler için yatırımın başında yeni işletmeler içinse nihai ödeme talebi esnasında işletmenin kapasitesi
maksimum 40 yatak/kişi ve 20 oda olmalıdır.
• Yeme-içme tesisleri için, yararlanıcı, başvuru sırasında 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem
Kanununa uygun olarak gerekli üretim ve kayıt sertifikalarına sahip olmalıdır. Yeni işletmeler için bu prosedür nihai
ödeme talebi sırasında tamamlanmalıdır.
• Rekreasyonel faaliyet içeren tesislerde uygun faaliyetler; binicilik, trekking, bisiklet, dağcılık, piknik alanları, balık
tutma, çocuklara yönelik eğlence faaliyetleri, spor ve kültürel faaliyetlerdir
Su Ürünleri Yetiştiriciliği
• Başvuru sahibi tarımdan başka ekonomik faaliyeti bulunmayan gerçek kişi, bir çiftçi veya çiftlik hanehalkının bir
üyesi değilse, yatırım kırsal alanlarda olmalıdır. Bununla birlikte yatırımının uzantısı olarak restoran veya satış
noktası aynı ilde yer alan kırsal olmayan bir alanda olabilir
Eğer yatırım bir restoran veya satış noktası içeriyor ise başvuru sahibinin, 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununda
tanımlandığı üzere bir su ürünleri yetiştiricisi olması gerekmektedir. Yeni işletmeler için bu prosedür nihai ödeme
talebi sırasında tamamlanmalıdır.
• Yatırımın kapasitesi, nihai ödeme talebi esnasında tatlı suda 10-200 ton/yıl; tuzlu suda 150-500 ton/yıl arasında
olmalıdır.
• Su ürünleri işletmesi, başvuru sırasında 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununda tanımlandığı üzere belgelendirilmelidir.
Yeni işletmeler için bu prosedür nihai ödeme talebi sırasında tamamlanmalıdır.
• Tatlı sularda desteklenecek türler: Alabalık, sazan, midye, salyangoz, yayın balığı, kerevit, kurbağa, algler, sudak,
tatlı su levreği, turna, tilapya, mersin balığı, Afrika yayın balığı (Clarias Lazera) , Mavi Yengeç (Callinectes Sapidus),
Amerikan Yayın Balığı (Ictalurus Sp.).
• Tuzlu sularda desteklenecek türler: Türk Somonu, Deniz Alabalığı, İstiridye, Karides, Çipura, Levrek, Midye, Beyaz
Orfoz, Maigre/Meagre (sciaena aquila).
Makine Parkları
• Bu faaliyet kapsamındaki yatırımların kırsal alanda olması gerekmektedir.
• Sadece Üretici örgütleri ve Ziraat Odaları Birliği veya İl/İlçe Ziraat Odaları başvuru yapabilecektir.
• Başvuru yapabilecek olan üretici örgütleri;- Üretici örgütleri 1163 sayılı Kooperatifler Kanuna göre kurulan tarımsal amaçlı kooperatifler (Tarımsal Kalkınma
Kooperatifleri, Sulama Kooperatifleri, Su Ürünleri Kooperatifleri, Pancar Ekicileri Kooperatifleri),- 1581 Sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri,- 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri,- 5996 sayılı Kanuna göre kurulan Islah Amaçlı Yetiştirici Birlikleri, – 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleridir.
• Tarım makinelerinin ihtiyaç sahibi çiftçilerin kullanımına sunulabileceği ve çiftçilerin mevcut tarım makinelerinin
tamir ve bakımının yapıldığı tesisler uygundur
Destek talep edilen tüm inşaat işleri ve makine ekipmanlar, başvuru yapan üretici örgütünün faaliyet alanlarıyla
ilgili olmalıdır.
• Bu kapsamda verilecek destekler, makine ekipmanların üretici örgütü tarafından kiralanması suretiyle ortak
kullanımın sağlanmasını amaçlamaktadır. Üretici örgütünün kendi bünyesinde sabit olarak tesis edeceği ve/veya
kullanacağı makine ekipmanlar destek kapsamında olmayacaktır.
Yenilenebilir Enerji Tesisleri
• Bu faaliyet kapsamındaki yatırımların başvuru sahibinin statüsüne bakılmaksızın kırsal alanda olması gerekmektedir.
• Elektrik ve ısı üretimi amacı ile her türlü yenilenebilir enerji faaliyetleri (hidroelektrik hariç), aşağıda belirtilenler
dahil olmak üzere uygundur; – Fotovoltaik güneş enerjisi sistemleri, – Konsantre güneş enerjisi sistemleri, – Rüzgar enerji sistemleri, – Jeotermal, biyokütle, mikrokojenerasyon (elektrik ve/veya ısı üretimi için)
• 302-7 Yenilenebilir Enerji sektörü kapsamında yapılacak rüzgar, biyokütle, biyogaz ve jeotermal kaynaklı
yenilenebilir enerji yatırımları 5 MW kapasiteye kadar desteklenecektir.
• 302-7 Yenilenebilir Enerji sektörü kapsamında yapılacak fotovoltaik güneş enerjisi ve konsantre güneş enerjisi
yatırımları için 300 kW kapasiteye kadar olan yatırımlar desteklenecektir. (Mikrokojenerasyon tesisleri için 100 kW).
Belirtilen üst sınırlardan daha yüksek güç değeri için alınmış bağlantı anlaşması ile yapılan başvurular uygun
kabul edilmeyecektir.
• Başvuru sahibinin aynı ilde en az 1 yıldır elektrik tüketimi yaptığı, aktif en az bir işletmesi bulunmalıdır. Bu koşulu
sağlamayan başvurular uygun kabul edilmeyecektir. Başvuru sahibine ait ilgili koşulları sağlayan tüm işletmeler
tüketim tesisi olarak değerlendirilecektir. Tüketim tesislerine ait belgelerin sunulması gerekmektedir, ihtiyaç
duyulması halinde ilave kontroller yapılacaktır.
• Başvuru sahibi gerçekleştireceği yatırımı ile bu işletmelerin ortalama yıllık tüketim değerinin en az %100’ü kadar
üretim yapmak zorundadır.
• Çağrı dokümanlarında belirtilen tüm hususlar ilgili kontrol aşamalarında kontrol edilecektir
Eğer yatırım yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretilmesini hedefliyor ise, ulusal şebekeye bağlanılması
zorunludur ve aşağıda belirtilen koşullar karşılanmalıdır:- Başvuru sahibi, başvuru paketi ile birlikte, şebekeye bağlantının mevcut olduğunu tasdik eden ve yetkili kurum
tarafından verilen (elektrik dağıtım şirketleri, organize sanayi bölgeleri, Türkiye Elektrik Dağıtım Şirketi vb.) bir
doküman/sertifika sunacaktır. – Başvuru sahibi nihai ödeme talebi paketi ile birlikte ilgili makamlar tarafından verilen geçici kabul tutanağını
sunacaktır.- Başvuru sahibi izleme dönemi boyunca “Lisanssız Elektrik Üreticileri için Dağıtım Sistem Kullanım Anlaşması”na
sahip olacak ve talep edildiğinde Kuruma sunacaktır.
Yenilenebilir Enerji Tesisleri Tasarlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler (302-7)
• Tüketim tesisi 3 yıldan uzun süredir faaliyet gösteren başvuru sahiplerince sunulan projelerde; Yenilenebilir enerji
tesisinin kurulu gücü, işletmenin son 3 yıllık elektrik tüketim verileri baz alınarak hesaplanan ortalama yıllık elektrik
tüketiminin %120’sini (kWh) geçmemelidir.
• Tüketim tesisi 24-36 aylık sürede faaliyet gösteren başvuru sahiplerince sunulan projelerde; Yenilenebilir enerji
tesisinin kurulu gücü, işletmenin son 2 yıllık elektrik tüketim verileri baz alınarak hesaplanan ortalama yıllık elektrik
tüketiminin %120’sini (kWh) geçmemelidir.
• Tüketim tesisi 12-24 aylık sürede faaliyet gösteren başvuru sahiplerince sunulan projelerde; Yenilenebilir enerji
tesisinin kurulu gücü, işletmenin son 1 yıllık elektrik tüketim verileri baz alınarak hesaplanan ortalama yıllık elektrik
tüketiminin %120’sini (kWh) geçmemelidir.
• Bu işletmeler ortalama yıllık tüketim değerinin en az %100’ü (kWh) kadar üretim yapmak zorundadır.
• Cephe kurulumu içeren projelerde elektrik mühendisi tarafından hazırlanmış bir verimlilik hesabının sunulması
gerekmektedir.
• Arazi ve cephe kurulumu içeren projelerde gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır.
• Yapı kayıt belgeli binaların çatı ve cephe GES kurulumu için kullanılması uygun değildir.
Tüketim tesisinin/tesislerinin kapasitesine göre ihtiyacın üzerinde büyüklükte yenilenebilir enerji sistemleri talepleri
olması durumunda; sözleşme öncesi kontrollerde kesinti yapılması veya projenin reddi vb. işlemler duruma göre
uygulanacaktır.
2.4. BAŞVURAMAYACAK OLANLAR
Aşağıda belirtilen durumlardan herhangi birinin varlığında, diğer tüm koşullar sağlansa dahi, başvuru sahibi destek
almak amacıyla başvuruda bulunamaz.
(a) Haklarında iflas, konkordato veya tasfiye kararı alınan, mal varlığı ya da işlerinin yönetimi atanmış kayyum
tarafından idare edilen tüzel kişiler,
(b) Mal varlığı ya da işlerinin yönetimi atanmış vasi tarafından idare edilenler,
(c) Türkiye Cumhuriyeti’nin yasal hükümleri uyarınca, sosyal sigorta primi veya vergi ödemesi ile ilgili yükümlülüklerini
yerine getirmeyenler,
(d) Hırsızlık, kaçakçılık, yağma, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık, hileli iflas, sahtecilik, ihaleye ve edimin ifasına
fesat karıştırma, zimmet, irtikâp veya rüşvet suçlarından adli sicil veya adli sicil arşiv kaydı olanlar,
(e) TKDK Kara Listesinde olanlar,
(f) Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından destek dışı işletmeler kapsamına alınanlar,
(g) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan ve organize veya örgütlü suçlardan adli sicil
veya adli sicil arşiv kaydı olanlar,
(h) Türk Ceza Kanunu’nun 102., 103. ve 104. Maddelerinde düzenlenen suçlardan adli sicil veya adli sicil arşiv kaydı
olanlar,
Uygun Harcama Tutarı
Faydalandırılacak desteğin parasal tutarının hesaplanmasında “Uygun Harcamalar” esas alınacaktır. Uygun
harcamaların neler olduğu bu rehberin “4.1 Uygun Harcamalar” bölümünde açıklanmaktadır.
Her bir yatırım için alt ve üst uygun harcama limiti en az 5.000 Avro en fazla 500.000 Avrodur.
ÖNEMLİ NOT: İkinci çağrı ilanı çerçevesinde, yukarıda belirtilen alt ve üst limitlerin hesaplanmasında Avro kuru
1 Avro = 34,7103 TL olarak kullanılacaktır